'Làng nhà giàu' và những căn biệt thự cổ

Ít người biết rằng ở cách Hà Nội không xa, có một "làng nhà giàu" với những ngôi biệt thự cổ độc nhất vô nhị đang bị xuống cấp nghiêm trọng.

Những căn biệt thự cổ kính mang phong cách Pháp nằm trong làng nghề dệt lụa gia truyền nổi tiếng. Đó là làng Nha Xá, Mộc Nam, Duy Tiên, Hà Nam.

Thời kỳ người dân chỉ có nhà tranh lụp xụp, ăn còn chưa đủ thì người trong làng đã có... biệt thự để ở.

Ông Phạm Khắc Tiệp, một người dân ở làng Nha Xá bên ban thờ gia đình trong một ngôi biệt thự cổ lâu đời trong làng.

Vào những năm 1230, làng Nha Xá bắt đầu xuất hiện nghề canh cửi, dệt lụa. Thuở đó Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư quy y tại chùa làng Nha Xá đã dạy cách trồng dâu, nuôi tằm cho người dân ở đây. Ngày đó, tơ lụa ở làng Nha Xá làm ra chủ yếu phục vụ đời sống trong vùng. Sau đó, lại tiếp tục được bán ra nước ngoài.

Theo các bậc cao niên trong làng Nha Xá, chính nghề canh cửi đó đã mang lại sự giàu có và cũng là nguồn gốc của những ngôi biệt thự bề thế một thời.

Thiết kế cầu kì bên trong một ngôi biệt thự cổ ở Nha Xá.

Trần nhà trong một căn biệt thự cổ đã được ốp gỗ từ rất lâu.

Bản thiết kế một căn biệt thự cổ còn được gia đình một người dân ở Nha Xá gìn giữ.

Cầu thang bằng gỗ lim vẫn rất chắc chắn sau bao năm thăng trầm.

Sự giàu có của người dân Nha Xá vào thời hoàng kim thậm chí còn nhiều đến mức phải quy ra vàng để tiện cất giữ, đong đếm. Tuy nhiên, hiện cả làng chỉ còn hơn chục ngôi nhà hai tầng còn nguyên vẹn. Hầu hết đều xuống cấp và có nguy cơ bị biến mất trong một tương lai không xa.