Đường phố Sài Gòn cách nay đúng 1 thế kỷ (1921

Sài Gòn thời Liên bang Đông Dương được người Pháp quy hoạch, xây dựng như một đô thị mang phong cách kiến trúc châu Âu. Vẻ đẹp của các tòa nhà hành chính, bưu điện, nhà thờ... ở khu vực trung tâm và ven sông Sài Gòn được lưu giữ lại trong những bức ảnh film quý giá.

Giờ tan lễ nhà thờ Đức Bà Sài Gòn

Bên trong nhà nguyện

Tượng Giám mục Bá Đa Lộc (Quảng trường Nhà thờ Đức Bà).

Khu vực trước 1975 là ngã tư Tự Do - Gia Long, nay là đường Đồng Khởi - Lý Tự Trọng. Thời Pháp là Dinh Thượng thơ Nội Vụ (Direction de l'Intérieur), trước 1975 là trụ sở Bộ Kinh Tế VNCH.

Góc Tự Do - Gia Long trước 1975, nay là góc Đồng Khởi - Lý Tự Trọng. Trước 1975, nơi đây có tòa nhà trụ sở Bộ Kinh Tế VNCH.

Rue de Gia Long, nay là đường Trịnh Hoài Đức

Phía xa là ngã tư Trịnh Hoài Đức - Phùng Hưng. Trong hình trên nhìn thấy có vẻ như ở giữa giao lộ là một tháp canh có mặt bằng hình bát giác, có cửa sổ nhìn ra 4 phía và bên trên mái có một cột đèn 4 ngọn. Nằm ngang nơi tiền cảnh là đường Vạn Tượng, rẽ về bên trái hình là ra đường Khổng Tử, rẽ về bên phải là đi về phía cầu Quới Đước và kinh Tàu Hủ.

Tiệm ảnh của nhà nhiếp ảnh Ludovic Crespin, kế bên khách sạn Continental (chính giữa hình). Hình chụp hướng về quai Francis Garnier (bến Bạch Đằng). Hình chụp khoảng đầu thập niên 1920.

Vòng xoay Công trường Lam Sơn ở Sài Gòn. Xe lớn ở giữa hình là xe buýt tuyến chợ Sài Gòn - chợ Chợ Lớn. Trên nóc xe buýt quảng cáo két sắt "LE GAULOIS" của hãng DESCOURS & CABAUD.

Sông Sài Gòn và cột cờ Thủ Ngữ

Ở giữa hình là xe buýt Lộ trình A: Tân Định - Xưởng Ba Son - Chợ Sài Gòn. Trên nóc xe quảng cáo Rượu sâm banh G.H.MUMM, Thuốc lá GLOBE và kem đánh giày LION NOIR.

Bến Bỉ Quốc (Góc đường Adran), nay là Bến Chương Dương và góc Hồ Tùng Mậu (Võ Di Nguy trước 1975). Bên phải là đi về phía cầu quay Khánh Hội. Bìa phải là nhà kho của quan thuế (xem vị trí trong không ảnh bên đưới).

Bến của hãng tàu vận tải đường sông ở đầu đường Catinat

Bến Bỉ Quốc - Đầu đường Catinat (nay là Bến Bạch Đằng và đầu đường Đồng Khởi).

Hình này là của nhà nhiếp ảnh Ludovic Crespin (có cửa tiệm “Photo Studio” ở số 136 đường Catinat). Bên phải là khách sạn “La Rotonde” (trên lầu là văn phòng của công ty tàu biển “Chargeurs Réunis” mà Nguyễn Tất Thành đến xin làm phụ bếp tàu đi qua Pháp). Theo Niên giám Đông Dương năm 1910 thì văn phòng Chargeurs Reunis là do ông Saravane quản lý. Bên trái hình là hai tiệm đổi tiền của ba người Ấn (mà người Pháp gọi là “malabar”), số 1 đường Catinat của ông Mougamadou Abdoullah (1909), ông Mougamadou Oussaine (1910) và số 1bis của ông Mougamade Abdoullah (3) (theo niên giám Đông Dương 1909, 1910). Cho đến 1912 số 1 vẫn là nơi đổi tiền của người Ấn. Hình này có lẽ chụp vào khoảng cuối thập niên 1910 và đầu 1920.

Place Rigault-de-Genouilly, nay là Công trường Mê Linh

Bìa trái là tháp kỷ niệm nhà thám hiểm sông Mekong Doudart de Lagrée (1823-1868), nằm thẳng đầu đường Ngô Đức Kế (Rue Vannier). Bên phải là tòa nhà Phòng Thương Mại Sài Gòn, nằm cạnh bên đường Hồ Huấn Nghiệp ở giữa hình (Rue Turc).

Quảng trường Nhà hát (Lối vào đường Catinat)

Quảng trường Hải quan

Phủ Tổng thống

Cung điện Tòa thị chính

Những người bán hàng rong ở Sài Gòn thập niên 20 thế kỷ XX

Tòa Hòa Giải

Trước 1975 là Tòa Án Q1, trên Đại lộ Nguyễn Huệ. Tại vị trí này nay là cao ốc Sunwah Building. Bìa trái là đường Huỳnh Thúc Kháng, phía bên phải là đường Tôn Thất Thiệp.

Bệnh viện của người Hoa tại Chợ Lớn - Phước Thiện Nghĩa Từ của người Phước Kiến (nay là Bệnh viện Nguyễn Trãi, tại Phường 7, Q.5, TP HCM).

Kho thuế quan & Cột tín hiệu (cột cờ Thủ Ngữ). Cột cờ Thủ Ngữ là dấu chỉ hiện đại của đô thị Sài Gòn cuối thế kỷ 19.

Phòng Thương Mại Sài Gòn trên Quảng trường Rigault de Genouilly. Tòa nhà này nằm khoảng giữa hai đầu đường Hồ Huấn Nghiệp và Phan Văn Đạt (thời Pháp là Rue Turc và Rue Doudart de Lagrée).

Tòa nhà nay là khách sạn Continental Sài Gòn

Phòng Canh Nông ở góc đường Chasseloup Laubat - Massiges. Trước 1975 là trụ sở Cảnh Sát, góc Hồng Thập Tự - Mạc Đĩnh Chi, nay là góc Nguyễn Thị Minh Khai - Mạc Đĩnh Chi.

Doanh trại Trung đoàn 11 Bộ binh Thuộc địa. Xe tăng hạng nhẹ Renault FT được nhìn thấy trong ảnh.

Tòa nhà trong Doanh trại Trung đoàn 11 Bô binh Thuộc địa, nay thuộc trường ĐH Khoa Học Xã Hội & Nhân Văn (trước 1975 là Đại học Văn Khoa).

Thống chế Joffre thăm Đông Dương

Cầu Mống, cây cầu nhằm phục vụ hãng vận tải đường biển Messageries Maritimes, là cây cầu thép đàu tiên được xây dựng tại Saigon, nằm thẳng ngay đầu đường Pasteur.